Razem też sięgają swymi korzeniami rodu Ligęzów – panów na Rzeszowie i okolicy. Córka Mikołaja Spytki Ligęzy kasztelana Sandomierskiego – Zofia wstępnie funduje a jej szwagier i spadkobierca Jerzy Sebastian X. Lubomirski marszałek wielki koronny – sprowadza i osadza w Rzeszowie w marcu Anno Domini 1658 postępowy i patriotyczny zakon Pijarów. Fakt ten dokumentuje akt erekcyjny wydany bullą papieską Klemensa IX 20 marca a. D. 1668, który zezwala na objęcie fundacji. O. O. Pijarzy równie dobrze jak w kolegium, stawali chwalebnie i bezpośrednio w potrzebie Ojczyzny za co uroczyście i osobiście dziękuje król Jan III Sobieski po wiktorii wiedeńskiej w pijarskim rzeszowskim kościele. Budowlę kościoła projektuje słynny Tylman z Gameren, sztukaterie wnętrz -Falconi. Kościół słynny jest z potrójnych organów i szkoły kapelmistrzów już przed konsekracją. Późniejszy kościół pijarów a pierwotnie kościół i klasztor bernardynek, powstał jeszcze za życia Mikołaja Spytka Ligęzy i jego córki Zofii Pudencjanny. Do powstania wspomnianego kościoła i klasztoru przyczyniła się w Zofia Pudencjanna – Ostrogska, żona Władysława Dominika Ostrogskiego, potentata kresów wschodnich – pana na Zasławiu. W l642 r. przeznaczyła ona 3 tys. złp. ze spadku po ojcu na budowę kościoła i klasztoru dla zakonnic III reguły św. Franciszka. Budowę rozpoczęto w 1644 r. przy ulicy wiodącej z zamku do fary. Następnie testamentem z dnia 15 marca 1648 r. przekazała na budowę klasztoru i konwentu kwotę 57 tys. zł. Dzieje fundacji Pudencjanny Ostrogskiej – Zasławskiej były dość dramatyczne. W 1649 r. zmarła i została pochowana w murach wzniesionego z jej inicjatywy kościoła. Uniemożliwiło to kontynuację prac budowlanych. Po jej śmierci miastem zawładnął (od 1640 roku mąż jej siostry) Konstancji, młodszej córki Mikołaja Spytka Ligęzy, Jerzy Sebastian Lubomirski. To on właśnie w 1658 sprowadził do Rzeszowa zakon pijarów z Podolińca. Wkrótce też starał się zalegalizować w kręgach kościelnych zmianę pierwotnej fundacji i uzyskał zgodę na nią Kurii Generalnej zakonu Pijarów w Rzymie 10 listopada 1657 roku. Ostatecznie przejęcie fundacji po Zofii Pudencjannie nastąpiło jednak nieco później. Fundowany przez Zofię Pudencjannę kościół i klasztor, przeznaczony pierwotnie dla bernardynek został zbudowany ok. 1646 r. Jego twórcą był murator lubelski Jan Cengerles (Canger) z Tyrolu. Sprowadzono go do Rzeszowa z Lublina, gdzie w pierwszej połowie XVII w. wytworzył silny ośrodek architektoniczny za sprawą emigrujących z północnych Włoch oraz z pogranicza niemiecko – szwajcarskiego i osiedlających się tu muratorów, kamieniarzy i sztukatorów. Współpracownikiem architekta był dekorator i sztukator Jan Chrzciciel Falconi. W latach 1664-1667 działalność polityczna J. S. Lubomirskiego, w tym jego zbrojne wystąpienie przeciw królowi Janowi Kazimierzowi, spowodowała pewne trudności w normalnym funkcjonowaniu kolegium i klasztoru. Mimo to konwent i szkoła rozwijały się pod względem osobowym, bazy lokalowej i różnych form pracy duszpasterskiej i społecznej w nowym środowisku. W dziedzinie oświaty wychowankowie kolegium prowadzili nowatorską działalność w Komisji Edukacji Narodowej, funkcjach rektorów i profesorów warszawskiego Collegium Nobilium, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Lwowskiego i Wileńskiego. Kolegium rzeszowskie posiadało najwyższy stopień organizacyjny w kraju wśród scholarum piarum. W kolegium rzeszowskim wykładali w duchu religijno – patriotycznym najznakomitsi z prowincji zakonnej Pijarów co personifikuje reformatorska działalność ks. Stanisława Konarskiego – kawalera medalu „Sapere auso”. Działalność jego zainspirowała późniejsze ustawodawstwo Komisji Edukacji Narodowej (1773-1794).